جراحی تیروئید

در قسمت جلوی گلو، ناحیه عرضی گردن (زیر سیب گلو)، غده‌ای پروانه‌ای شکل به نام غده تیروئید وجود دارد. این غده، هورمون تیروکسین و تری یدوتیرونین و همچنین کلسی‌تونین از خود ترشح کرده که بر بسیاری از فعالیت‌ها و متابولیسم بدن، خصوصا سوخت و ساز بدن نیز تاثیرگذار است. خطرات جراحی تیروئید چیست؟ آیا تیروئید خطرناک است؟  دلیل بیماری تیروئید چیست؟

در مورد تیروئید، سوال های زیادی در ذهن افراد وجود دارد، که با خواندن این مطالب حتما پاسخ خود را خواهند یافت.

غده تیروئید در بدن

به طور کلی غده تیروئید در بدن همه افراد وجود دارد و سوخت و ساز بدن را کنترل می‌کند. در واقع می‌توان گفت: عملکرد غده تیروئید، نیز زیر نظر غده هیپوفیز صورت می‌گیرد. غده هیپوفیز در مغز قرار داشته و همچنین با ایجاد هورمون محرک تیروئید، سبب افزایش ترشح هورمون‌های (t3 و t4) در بدن خواهد شد. اگر در فرآیند فعالیتی غده تیروئید، مشکلی به وجود آید، منجر به بروز انواع بیماری خواهد شد.

تیروئید در افرادی که از نظرس جسمی سالم هستند به میزان  کافی هورمون تولید می کند. این هورمون باعث می شود تا تمامی سوخت و ساز بدن تنظیم شود و میزان کالری مصرفی همه اعضای بدن را کنترل می کند.

نشانه های پرکاری تیروئید

• افزایش دمای بدن و احساس همیشگی گرما
• میزان تعریق بالای بدن
• لرزش ناگهانی دست
• ضعف عضلات پا
• ضربان قلب صعودی
• کاهش وزن با وجود تغذیه مناسب
• تورم در ناحیه سیب گلو
• ریزش و تضعیف موی سر
• افزایش فعالیت گوارش

نشانه های کم کاری تیروئید

• احساس سرما در بدن
• افزاش وزن و چاقی
• تغییرات روحی
• یبوست
• سوزن سوزن شدن نوک انگشتان دست

آزمایشات تشخیصی درمان تیروئید

آزمایشی تحت عنوان بررسی میزان هورمون TSH یا همان تیروئید گرفته شده و با بررسی میزان اندازه این هورمون در بدن، نوع آن را تشخیص خواهند داد.

اگر اندازه هورمون TSH در خون زیاد باشد به این معناست که تیروئید کم کار است و بالعکس اگر میزان TSH در خون فرد کم باشد نشان دهنده تیروئید پرکار است.

درمان تیروئید چگونه است؟

روش های درمان در نوع مختلف این بیماری متفاوت است.

اشخاصی که دارای کم کاری تیروئیدی هستند، باید قرص هورمون تیروئید، برای افزایش میزان این هورمون در بدن استفاده کنند. قابل ذکر است، با مصرف دارو و بهبود فعالیت غده تیروئید، اضافه وزن بهبود پیدا کرده و به صورت تدریجی وزن فرد کاهش یافته و به تعادل می‌رسد.

برای درمان پرکاری غده تیروئید، از داروهایی استفاده می‌کنند که فعالیت بیش از حد هورمون را مهار کند. دارویی مثل لووتیروکسین که برای درمان پرکاری از آن بهره می‌برند.

جراحی تیروئید

بهترین پزشک گوش، حلق و بینی ، هنگامی که هیچ درمان دارویی فایده نداشته باشد، از روش درمانی جراحی تیروئید استفاده می‌کند. این روش درمانی معمولا برای نوع پرکاری تیروئید و یا التهابات و افزایش سایز گواتر استفاده می‌شود.

کاندید جراحی تیروئید

افرادی که برای جراحی تیروئید کاندید مناسبی هستند و باید با تجویز جراح اقدام به جراحی نمایند، بیمارانی هستند که دارای گره های بدخیم تیروئید، گره های خوش خیم تیروئید، گواتر و غده تیروئید پر کار باشند.

نحوه انجام جراحی تیروئید

برای انجام جراحی تیروئید نیاز است تا آزمایش های مربوطه انجام شود. همچنین باید فرد برای انجام این جراحی تحت بیهوشی کامل قرار گیرد. با توجه به تشخیص جراح تیروئید ممکن است بخشی و یا همه غده تیروئید برداشته شود. برای برداشتن کامل تیروئید در حین جراحی نمونه برداری می شود سپس جراح با توجه به جواب آزمایش نمونه برداری اقدام به برداشتن غده تیروئید می نماید.

 مراقبت های بعد از جراحی تیروئید

برای رسیدن به نتیجه مطلوب بعد از جراحی و بهبود سریع تر بعد از جراحی تیروئید نیاز است تا اقداماتی را انجام داد.

دکتر ناصری صدر در ادامه این مقاله به توضیح برخی از این موارد می پردازند.

• در صورت نیاز به دارو، باید با تجویز پزشک دارو مصرف شود. ممکن است پزشک نیز دارو هایی تجویز نماید. توصیه می شود حتما دارو ها به طور مرتب مصرف شود.

ممکن است بعد از جراحی به برخی از علائم شامل گزگز و مور مور شدن اطراف لب ها و دست ها، درد در قسمت جراحی ، تب، تورم، خروج ترشح از زخم و اختلال تنفسی دچار شوید. در صورت ابتلا به این اختلالات حتما با پزشک تماس گرفته شود.

انواع بیماری‌های تیروئیدی

پرکاری تیروئید(هایپرتیروئیدیسم)

در بعضی افراد غده تیروئید بیش از حد معمول فعالیت داشته و باعث افزایش متابولیسم بدن خواهد شد. سوابق خانوادگی و ژنتیکی در شیوع این بیماری دخالت دارد و بهتر است در صورت بروز این عارضه، سایر افراد خانواده نیز آزمایشات لازم جهت چکاپ را انجام  دهند. پرکاری در افراد باعث افزایش کارکرد دستگاه گوارش و حرکات روده می‌شود و شکم فرد مبتلا، بیش از یک بار در شبانه روز کار می‌کند.

کم کاری تیروئید(هیپوتیروئیدیسم)

در بدن بعضی افراد، غده تیروئید کمتر از اندازه معمول، فعالیت داشته و در نتیجه‌ی آن، سوخت و ساز بدن نیز از حالت عادی به سطح پایین‌تری کاهش پیدا می‌کند. اشخاص مبتلا به کم کاری تیروئید، معمولا بدنی با دمای پایین داشته و اغلب دچار ضعف بدنی هستند. برای درمان این دو نوع تیروئید راه های متفاوتی وجود دارد. که از متداول ترین آن ها تجویز قرص انجام جراحی تیروئید می باشد.

کنسر تیروئیدی

تغییرات و جهش در DNA، می‌تواند موجب سرطان غده تیروئید و اختلال در فعالیت و سیستم بدن شود. برای درمان بافت سرطانی یا حذف آن، از جراحی تیروئید بهره می‌برند.

هاشیموتو(Hashimoto)

یک بیماری خود ایمنی بوده که طی آن سیستم ایمنی به غده تیروئید حمله و با علائم تورم غده در گلو و گردن نیز نمایان خواهد شد.

گره تیروئیدی

گره تیروئیدی یا همان کیست از سلول‌های تیروئیدی تشکیل و در نواحی روی سطح یا داخل تیروئید، ایجاد می‌شود. درصد ابتلا به گره، بین بانوان بیشتر از آقایان است. معمولا اشخاص مبتلا، متوجه کیست در تیروئید خود نشده و در هنگام چکاپ مسئله‌ای دیگر، به وجود گره پی‌ می‌برند زیرا علائمی مانند درد ندارد.

گریوز(Graves)

بیماری گریوز در انواع مشکلات تیروئیدی شیوع بالایی داشته و افراد زیادی به علت تیروئید پرکار، تحت تاثیر این بیماری قرار گرفته‌اند. در حقیقت گریوز، نوعی بیماری‌ خود ایمنی بشمار رفته که به بافت‌های بدن حمله می‌کند و سیستم بدن را به چالش می‌کشد. این عارضه، غده تیروئید را برای ترشح بیشتر تحریک می‌کند.

گواتر

گواتر که در اصطلاح با نام غمباد یا بغض گلو هم رواج دارد، درواقع رشد بی‌رویه غده تیروئید می‌باشد که بسته به شدت التهابات و رشد، درجات مختلفی دارد. گواتر معمولا در اثر کمبود ید اتفاق افتاده و پیشروی می‌کند.